การตลาดแบบตรง (Direct Marketing)

Nanosoft Article : บทความทางธุรกิจ

มีใครอยากรู้เรื่องทิศทางอนาคตของการตลาดแบบตรง ต้องอ่านคอลัมน์นี้...เพราะยุคนี้ปฎิเสธไม่ได้ว่าสื่อโฆษณา เป็นอีกช่องทางหนึ่งที่มีอิทธิพลต่อความอยู่รอดของธุรกิจ โดยเฉพาะสื่อ ตลาดแบบตรง หรือ Direct Marketing ถือเป็นกลยุทธ์หนึ่งในการเข้าหาลูกค้าได้มาก ใช้เงินลงทุนน้อย เจ้าของธุรกิจสามารถกำหนดขนาด การบริหารงาน , กลยุทธ์การขาย ได้ด้วยตนเอง

เมื่อเทียบกับการใช้สื่อตลาดช่องทางอื่น ๆ อาทิ ช่องทางค้าปลีก , ภาพยนตร์โฆษณา นับวันจะเข้าถึงผู้บริโภคได้ยาก ประกอบคู่แข่งทางด้านผลิตภัณฑ์ ไม่ว่าจะเป็นสินค้าในหมวดผงซักฟอก , ยาสีฟัน ก็มีหลากหลายยี่ห้อออกมาวางจำหน่ายอยู่ตามช่องทางค้าปลีก ส่งผลให้ผู้บริโภคมีทางเลือกมากขึ้นไม่ได้เกิดความจงรักภักดี ต่อแบรนด์นั้น ๆ อย่างเจาะจง

ดังนั้นสิ่งที่จะช่วยให้ผู้ประกอบการนำสินค้าเข้าถึงมือผู้บริโภคในยุคนี้จำเป็นต้องใช้ กลยุทธ์ ตลาดแบบตรง ( Direct Marketing ) ซึ่งกำลังเป็นกระแส ฮอตฮิตในต่างประเทศและเชื่อว่าแนวโน้มของกลยุทธ์นี้จะไหลเข้าสู่ประเทศไทยในอีกไม่กี่ปีข้างหน้าจึงมีคำถามว่าวันนี้ผู้ประกอบการแต่ละบริษัทขายตรงมีความพร้อมที่จะเปิดใจ ยอมรับเกี่ยวกับเรื่องนี้อย่างไร เพราะสิ่งเหล่านี้ถือเป็นกลยุทธ์หนึ่งที่ผู้ประกอบการ และ ตัวแทนจำหน่าย สามารถนำไปปรับใช้เพื่อให้เข้าถึงใจผู้บริโภคได้เหมือนกัน

นิวมีเดียเครื่องมือใหม่ของ ตลาดแบบตรง
เหมือนอย่างที่ กรรมการผู้จัดการ บริษัทโอกิลวี่วัน จำกัด เปิดเผยถึง " แนวโน้มของ ตลาดแบบตรง ในประเทศไทย " ว่า ด้วยความเปลี่ยนแปลงของ เทคโนโลยี และ ไอที จึงทำให้ความสามารถในการสื่อสารเข้าถึงผู้บริโภคได้มากขึ้นกว่าอดีต เช่นเดียวกับ การใช้กลยุทธ์ตลาดแบบตรงซึ่งเป็นเครื่องมือในการเข้าหาผู้บริโภคแบบ One By One ดังนั้นผู้ประกอบการจำเป็นต้องเข้าใจผู้บริโภคที่ไม่ใช่มุ่งเน้นแค่เฉพาะต้องการจะขายสินค้าอย่างเดียวแต่เป็นการสร้างความสัมพันธ์ และ การเข้าหาลูกค้าใหม่ ๆ เพื่อจะได้ขายสินค้ามากขึ้น และ การทำให้ลูกค้าซื้อผลิตภัณฑ์ของบริษัทนั้น ๆ ไปนาน ๆ โดยไม่เปลี่ยนไปใช้ยี่ห้ออื่น เพราะปัจจุบันช่องทางในการทำตลาดแบบตรงมีเยอะมาก ไม่ว่าจะเป็น Direct Mail , Online Internet , Moblie ซึ่งถือว่าเป็นสื่อแบบใหม่ ( New Media ) ที่กำลังมาแรงจนแทบจะกลืนกินสื่อจำพวก สิ่งพิมพ์ , โปรชัวร์ แคตตาล็อกสินค้า

ดังนั้นเป็นเรื่องที่ผู้ประกอบการต้องคิดหนักขึ้นว่าเมื่อมีการส่งข้อความที่ต้องการจะขายสินค้าให้กับผู้บริโภคผ่านสื่อแบบใหม่แล้วผู้รับจะไม่ลบ ( Delete ) ทิ้งไปเสียก่อน ผู้บริโภคเห็นแล้วตอบกลับมา จึงเป็นเรื่องที่ผู้ประกอบการต้องสรรหากลวิธีอะไรก็ได้ที่น่าสนใจในการตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคซึ่งไม่ใช่เรื่องของการให้ส่วนลด สินค้า เพราะสิ่งเหล่านี้มีแต่ทำให้แบรนด์ของสินค้าเสียหาย ระยะยาวผู้บริโภคก็จะรอแต่ขอส่วนลด อย่างเดียว อย่างไรก็ดี สิ่งที่เหมาะสมอย่างยิ่งต่อการตอบสนองความต้องการ ของผู้บริโภคในยุคปัจจุบันคือ การจัดกิจกรรมพิเศษบางอย่างที่ทำให้ลูกค้ารู้สึกว่าฉันเป็นคนสำคัญ หรือ การมอบของพรีเมี่ยมที่ลูกค้าหาซื้อที่ไหนไม่ได้ เรื่องนี้ต้องขึ้นอยู่กับ นักการตลาดว่าจะมีวิธีในการค้นหาแคมเปญ หรือ ของพรีเมี่ยม อย่างไร

ปัจจุบันสื่อไอทีรูปแบบดิจิตตอลมาแรงมาก ๆ และ แนวโน้มของสื่อประเภทนี้กำลังเข้ามาในประเทศไทยมากขึ้นทุกวัน คนไทยใช้ Intetnet ถึง 13 ล้านคน จนวันนี้ทุกบริษัทนักการตลาด รวมถึงเอเจนซี่ เริ่มนำสื่อประเภทนี้เข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของการทำตลาด และ ถ้าบริษัทใดไม่ปรับตัวตามยุคไอทีดิจิตตอล รับรอง จะกลายเป็นไดโนเสาร์ หรือ เต่าล้านปี แน่นอน แม้แต่ธุรกิจขายตรงก็หลีกหนีไม่พ้นที่จะต้องเจอกระแสไอทีดิจิตตอล เห็นได้ว่าบริษัทขายตรงหลายแห่งเริ่มมีการให้ลูกค้าสั่งซื้อสินค้าทางอินเตอร์เน็ต มีการจัดประชุมผ่านระบบ ON line , สามารถดาวน์โหลด MP3 เกี่ยวกับแผนการจ่ายผลตอบแทน , รายละเอียดของสินค้า ไปนั่งฟังบนรถประจำทางได้ สิ่งเหล่านี้กำลังเป็น ตัวบ่งบอกถึงความเปลี่ยนแปลงที่เริ่มมีให้เห็นมากขึ้น


ลูกค้าเป็นผู้กำหนดทิศทางสื่อ
ทั้งนี้ มีข้อมูลหนึ่งที่น่าสนใจจากตลาดต่างประเทศที่ได้ออกมาตีพิมพ์ว่า ในอีก 20 ปี ข้างหน้า โลกของ Media จะกลายเป็นสื่อดิจิตตอลไม่ต่ำกว่า 80 % ผู้บริโภคสามารถรับรู้ข้อมูลได้ทุกที่ไม่จำกัดอยู่เฉพาะแค่ในบ้าน เห็นได้ว่าปัจจุบันโทรศัพท์มือถือสามารถเปิดดูทีวี ,เล่นอินเตอร์เน็ต และ เกมส์ ได้ โดยเมื่อปี 2548 คนไทย จำนวนไม่ต่ำกว่า 5 ล้านคน ติดการเล่นเกมส์ ด้วยความที่คนไทยติดการเล่นเกมส์จึงเป็นเหตุให้เห็นผู้ประกอบการบางคนได้นำสินค้าเข้าไปโฆษณาในเกมส์การแข่งขันต่าง ๆ เช่น เกมส์แข่งขันฟุตบอล ก็จะบิลบอร์ดป้ายโฆษณารองเท้าไนกี้ , อาดิดาส เข้าไปโฆษณาอยู่ในเกมส์นั้น เห็นได้ว่าหันไปทางไหนก็จะมีแต่โฆษณา และ โฆษณาเต็มไปหมด จึงเป็นเรื่องที่ ผู้ประกอบการที่คว่ำหวอดอยู่วง การตลาดแบบตรง และ ตลาดขายตรง ต้องปรับตัวและวิ่งตามให้ทันต่อกระแสของโลกที่จะเข้ามาเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการรับรู้ข้อมูลของผู้บริโภค ผ่านสื่อแบบใหม่ ( New Media ) ที่นับวันจะมีอิทธิพลต่อการเข้าถึงความต้องการ และ ไลฟ์สไตล์ ของผู้บริโภคมากขึ้น เพราะตลาดต่างประเทศปัจจุบันมีการติดตั้งระบบ Lock ที่ลูกค้าสามารถเลือกจะดูข้อมูลโฆษณาสินค้าอะไรก็ได้ที่ตนเองสนใจ และ Delete สินค้าที่ไม่ได้ตอบโจทย์ของต้องการของตนเองทิ้ง จึงเป็นเรื่องที่ผู้ประกอบการ และ นักการตลาด ต้องทำการบ้านหนักขึ้นว่า จะสรรค์สร้างข้อมูล และ โฆษณา อย่างไรที่สามารถเข้าไปครองใจผู้บริโภคได้โดยไม่ถูกปฏิเสธกระทั่งการเอาโฉมหน้าของตัวเองไปสร้างคาเร็กเตอร์ ตามจินตนาการที่อยากจะเป็นให้ออกมาในรูปแบบของตัวการ์ตูน เพื่อเข้าไป Chat กับเพื่อน ๆ ในอินเตอร์เน็ต

รวมทั้งการเข้าแสดงความคิดเห็น, แลกเปลี่ยนข้อมูลระหว่างกันมากขึ้นในอินเตอร์เน็ต เช่น สินค้าของบริษัทขายตรงที่นี้ใช้แล้วดี ไม่ดีอย่างไร ลองหันไปใช้สินค้าแบบเดียวกันอีกบริษัทหนึ่งดู หรือ แม่ทีมบริษัทขายตรงรายนี้บริการไม่ดี ไปสมัครอยู่ภายใต้ดาวน์ไลน์ของแม่ทีมอีกคนหนึ่งดีกว่าสิ่งทั้งปวงเหล่านี้เป็นกำลัง ตัวบ่งบอกถึงไลฟ์สไตล์ของผู้บริโภคในยุคต่อจากนี้ไป ขึ้นอยู่กับแต่ละบริษัทว่ามีวิธีในการจัดการอย่างไร ที่จะสามารถเข้ารองรับความต้องการของผู้บริโภคได้ เพราะหลักของการ ทำธุรกิจ ตลาดแบบตรง หรือ ธุรกิจขายตรง คงไม่ใช่มุ่งเน้นเรื่องการขายสินค้า หรือ การหาตัวแทนจำหน่ายเข้ามาอยู่ในระบบเครือข่าย แต่เป็นการสร้างความสัมพันธ์ ให้กลุ่มคนเหล่านี้อยู่กับบริษัทได้นาน ๆ และ ทำอย่างไรที่จะให้คนรุ่นใหม่ได้เข้ามาสู่ธุรกิจเครือข่าย

อนาคตตลาดแบบตรงในเมืองไทย
ธุรกิจ ตลาดแบบตรง ถือเป็นส่วนหนึ่งของการ CRM ( การสร้าง ความสัมพันธ์กับลูกค้า ) ที่ไม่ใช่แค่การมุ่งเน้นเรื่องการขายผลิตภัณฑ์ อย่างเดียว แต่ลูกค้าต้องการสร้างความสัมพันธ์กับแบรนด์ เช่น เมื่อเสียเงินซื้อสินค้าไปบริโภคแล้วคุ้มกับเงินที่จ่ายออกจากกระเป๋าหรือเปล่า , พนักงานขาย หรือ Call Centre สามารถตอบโจทย์ หรือ คำถาม ที่ลูกค้าโทรเข้ามาสอบถามเกี่ยวกับตัวผลิตภัณฑ์ได้หรือเปล่า เพราะลูกค้ายุคนี้ต้องการความเติมเต็มเกี่ยวกับข้อมูลที่ต้องการจะซื้อเกี่ยวกับตัวสินค้านั้น ๆ จึงเป็นเรื่องที่ ผู้ประกอบการต้องกลับไปนั่งคิดโดยเฉพาะเรื่องของการทำข้อมูล Data Base ของลูกค้าแต่ละคนว่าชอบ-ไม่ชอบอะไร อุปนิสัยในการบริโภคสินค้าเป็นอย่างไร สิ่งเหล่านี้ตัวแทนจำหน่าย ในธุรกิจขายตรงสามารถปรับแนวคิดดังกล่าวไปใช้เพื่อต่อยอดองค์กรให้กับตนเอง รวมไปถึงการสร้างความสัมพันธ์กับสมาชิกใหม่ และ เก่า ที่อยู่ภายใต้เครือข่ายได้

อย่างไรก็ดี เห็นได้ว่ายุคนี้มีภาพยนตร์โฆษณาออกมาเยอะมาก รวมทั้งสื่อโฆษณาตามบิลบอร์ด , โปรชัวร์ ซึ่งเป็นเหมือนกับการหว่านแบบกว้าง ๆ ลงไป ในตลาดให้ผู้บริโภครับรู้ข้อมูล แต่การทำตลาดแบบตรง จำต้องมีการทำรูปแบบโฆษณาที่ตรงใจลูกค้าเพื่อให้เกิดการโต้ตอบกลับมาให้ได้ เหมือนอย่างที่ นายกสมาคมนักการตลาด แบบตรงไทย หรือ TDMA และ ประธานเจ้าหน้าที่บริหาร บริษัททีวี ไดเร็ค จำกัด กล่าวว่า " When the Economics downturn Direct Marketing you work the best " หรือ แปลเป็นไทยว่า " ในยุคเศรษฐกิจแบบนี้ใช่ว่าคนจะมีเงินน้อยลง แต่ด้วยค่าอุปโภค บริโภคที่สูงขึ้น ทำให้ผู้บริโภคเลี่ยงที่จะออกไปจับจ่าย ใช้สอย "

ดังนั้นการตลาดแบบตรงจึงเป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างมากในปัจจุบัน และ อนาคต เพราะคงหมดยุคที่จะรอให้ลูกค้ามาหาเรา ผู้ดำเนินธุรกิจที่สามารถ เข้าถึงผู้บริโภคได้มากก็ถือเป็นรายที่ได้เปรียบกว่า ทั้งนี้ ตลาดแบบตรงถือเป็นกลยุทธ์สิ่งที่สำคัญยิ่งในอนาคต เป็นเหมือนการสร้างช่องทางตลาดให้กับตัวเองแทนการยืม จมูกคนอื่นหายใจ